“Rzeczywistość prawna polskich firm rodzinnych jest alarmująca”.
Problematyka sukcesji w firmie jest aktualnie jednym z największych wyzwań, z jakim muszą się zmierzyć polscy przedsiębiorcy, właściciele firm rodzinnych. Historia firm rodzinnych funkcjonujących od pokoleń w Europie Zachodniej czy też w Stanach Zjednoczonych jako jeden z najważniejszych czynników decydujących o przetrwaniu firmy wymienia – wdrożenie długofalowego projektu sukcesji.
Z uwagi na fakt, że zdecydowana większość polskich firm rodzinnych została założona w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku, a ich właściciele są z reguły pierwszym pokoleniem, które powołało do życia, następnie utrzymało i rozwinęło te firmy, w związku z czym właściciele tych firm nie mają doświadczenia w projektach sukcesji, rzeczywistość prawna jest alarmująca.
W pierwszej kolejności firmy rodzinne, których większość funkcjonuje już przez ponad przez ćwierć wieku, w większości przypadków tuż przed ich założeniem nie dokonywały analiz, jaką formę prawną działalności wybrać, jaką konstrukcję umowę spółki przyjąć - z punktu widzenia zachowania jej ciągłości i trwałości na wypadek śmierci, niemożności wykonywania praw przez założycieli oraz jak świadomie wdrażać potencjalnych następców – sukcesorów, którzy kiedyś w przyszłości przejmą i będą dalej rozwijali przedsiębiorstwa rodzinne.
Niepokojący jest zwłaszcza fakt, że wciąż około 70% wszystkich firm rodzinnych w Polsce, prowadzona jest w formie indywidualnej działalności gospodarczej lub spółki cywilnej, konsekwencją czego w przypadku nagłej śmierci właścicieli dalsze funkcjonowanie firmy rodzinnej jest w praktyce bardzo utrudnione, a w większości przypadków niemożliwe.
Brak stabilnej przyszłość dotyka również firmy rodzinne prowadzone w formach prawnych takich jak spółka jawna, partnerska, komandytowa, czy z ograniczoną odpowiedzialnością. Nagła śmierć wspólnika, w powiązaniu z brakiem odpowiednich postanowień umowy spółki i brakiem testamentów albo niewłaściwie skonstruowanymi testamentami wspólników, jest najczęstszą przyczyną prowadzącą do upadłości lub rozwiązania prężnie funkcjonujących firm rodzinnych.